Handan Birbiçer1, Şebnem Atıcı1, Nurcan Doruk1, İrfan Ayan2, Davud Yapıcı1, Uğur Oral1

1Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye
2Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye

Keywords: Analjezik, opioid; artroskopi; anestezi, lokal; fentanil; ameliyat sonrası ağrı; enjeksiyon, eklem içi; diz eklemi/ cerrahi; ağrı ölçümü; ropivakain.

Abstract

Amaç: Artroskopik diz cerrahisini takiben, ropivakainin tek başına veya fentanil ile birlikte kullanımının ameliyat sonrası ağrı ve analjezik gereksinimi üzerine etkisi araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: Çalışmaya, artroskopik menisektomi planlanan ASA I-II grubundaki 60 hasta (yaş dağılımı 18-65) alındı. Genel anestezi altında yapılan ameliyattan sonra hastalar rasgele seçimle üç gruba ayrıldı. Bir gruba (kontrol, n=20) serum fizyolojik, bir gruba (n=20) 150 mg ropivakain, diğer gruba (n=20) da 150 mg ropivakain ve 50 µg fentanil eklem içine uygulandı. Kalp atım hızı, ortalama arter basıncı ve ağrı için görsel analog skala (GAS) skorları ameliyat sonrası 5, 15 ve 30. dakikalarda, 1, 2, 4, 8 ve 12. saatlerde değerlendirildi. Grupların analjezik gereksinimleri ve yan etkiler kaydedildi.
Bulgular: Ameliyat sonrası GAS skorları ve analjezik gereksinimleri iki ropivakain grubu arasında anlamlı farklılık göstermedi (p>0.05). Kontrol grubundaki GAS skorları, iki ropivakain grubuna göre tüm zamanlarda daha yüksek bulundu (p<0.05). Kontrol grubunda ek analjezik gereksinimi ropivakain (p=0.005) ve ropivakain-fentanil (p=0.01) gruplarından anlamlı derecede fazlaydı. Ropivakain grubunda üç, ropivakain-fentanil grubunda dört, kontrol grubunda 10 hastada ek analjezik ihtiyacı görüldü. Analjezik gereksinimi iki ropivakain grubunda da tek dozla sınırlı iken, kontrol grubunda üç hastada birden fazla dozda analjezik uygulandı.
Sonuç: Çalışmamızda, eklem içine uygulanan 150 mg ropivakain ameliyat sonrası analjezi için etkili bulunmuş; beraberinde adjuvan ajan olarak kullanılan fentanil ise lokal anesteziğe ek katkı sağlamamıştır.